Jeśli zada się pytanie młodym kobietom, czego najbardziej się boją, jeśli chodzi o podejmowanie kontaktów seksualnych, zazwyczaj pada jedna, stała odpowiedź – ciąży. Jest to najbardziej znana obawa związana z  podejmowanych kontaktów intymnych. Coraz częściej tej odpowiedzi towarzyszy zdanie „… ale biorę tabletki antykoncepcyjne”. Jest to jedna z wielu metod antykoncepcji, które są dostępne dla kobiet. Krążki, wkładka, plastry, spirala – owszem, jak najbardziej mają wysoką skuteczność i zmniejszają ryzyko zajścia w ciążę. Z jednej strony to świetna wiadomość, iż osoby podejmują kontakty w sposób odpowiedzialny, jednakże występuje pewien kruczek, o którym mało się mówi. Antykoncepcja hormonalna chroni tylko przed ciążą. Niczym innym.

A plejada infekcji przenoszonych drogą płciową jest naprawdę pokaźna. Większość osób słyszała o kile, rzeżączce, chlamydii – są to najczęściej występujące infekcje intymne. O czwartej pod kątem „popularności”, czyli rzęsistkowicy, słyszał już mało kto. Oprócz nich, istnieją dziesiątki innych chorób, w tym takie, których nazwy jest naprawdę ciężko przeczytać.

Jedyną opcją zabezpieczenia się przed nimi jest używanie antykoncepcji mechanicznej, czyli prezerwatywy. Stanowi ona barierę miedzy płynem zakaźnym (np. krwią, nasieniem, wydzieliną z pochwy) a naszym organizmem. Mówiąc krótko – przez prezerwatywę nic nie przejdzie. Jeśli jest używana zgodnie z instrukcją i założona w sposób poprawny daje nam… 100 procent pewności. Prezerwatywy pękają lub zsuwają się podczas stosunku, gdy:

• Są niewłaściwie przechowywane (wystawione na słońce, na mróz; noszone luzem w dżinsach czy w portfelu),
• Są przeterminowane (lateks się wykrusza a w efekcie – pęka),
• Są niewłaściwie założone (tzw. rolowane na lewą stronę zamiast na prawą, nie trzymany jest zbiorniczek na nasienie podczas zakładania prezerwatywy na prącie, co skutkuje w momencie wytrysku, zgodnie z zasadami fizyki – pęknięciem),
• Są używane kilka razy – gdy maksymalnie można użyć jednej prezerwatywy na jeden kontakt.

Często można usłyszeć, że „wszystko jest okej, nie mam objawów, jestem zdrowa!” jednakże jest to dość ryzykowne myślenie. Większość infekcji przenoszonych drogą płciową może nie dawać żadnych objawów (wyprysków, owrzodzeń, zmiany zapachu/koloru/konsystencji wydzielin, odczuwania bólu przy oddawaniu moczu, swędzeniu), jednocześnie zbierając żniwo wewnątrz naszych ciał! Nieleczone infekcje intymne mogą prowadzić do nowotworów czy bezpłodności. Flagowym przykładem bezobjawowych infekcji jest HIV – pierwsze objawy pojawiają się dopiero po kilku, kilkunastu latach od zakażenia.

Między innymi z tych właśnie powodów warto jest używać prezerwatywy jako metody zabezpieczenia kontaktów seksualnych. Jeśli jesteś w stałej relacji, opartej na wyłączności i zaufaniu, iż owa wyłączność rzeczywiście jest i chcielibyście przejść na zabezpieczenie hormonalne, warto jest wykonać testy w kierunku infekcji przenoszonych drogą płciową. Pamiętajcie – mając kontakt seksualny z jedną osobą, mamy pośrednio kontakt z każdym z jej/jego byłych partnerów/partnerek. To wyraz troski o siebie i o partnera.

Jeśli chciałabyś/chciałbyś wykonać bezpłatne i anonimowe testy w kierunku HIV i innych infekcji przenoszonych drogą płciową możesz skorzystać z Punków Konsultacyjno-Diagnostycznych. Znajdziesz je w każdym województwie, a dokładne adresy i godziny pracy są aktualizowane na bieżąco na stronie www.aids.gov.pl .

Czy słyszałaś już o chem-seksie? Od kilku lat mówi się o tym coraz więcej; jednakże, choć sama nazwa tego stylu życia seksualnego jest dość młoda, samo zjawisko znane jest od bardzo, bardzo dawna. Opiera się na łączeniu kontaktów seksualnych z substancjami psychoaktywnymi. Można wliczać w nie alkohol, jednakże głównie chodzi o narkotyki, a w szczególności stymulanty (czyli te substancje, które nas pobudzają, dają poczucie euforii – takie jak kokaina, amfetamina, mefedron).

Jest to swoista pułapka. Zazwyczaj ludzie decydują się na łączenie tych dwóch obszarów, by dodać sobie pewności siebie, wzmocnić doznania czy też zapewnić sobie drogę na skróty podczas nawiązywania kontaktów seksualnych – bo będąc pod wpływem substancji ludzie stają się śmielsi, bardziej aktywni, pewni siebie. Tutaj pojawia się pułapka numer 1 – jeśli to jest powodem do korzystania z narkotyków podczas seksu, warto zadać sobie pytanie, co jest nie tak podczas kontaktów na trzeźwo? Co sprawia nam trudność? Narkotyki to tylko plaster na ranę – nie są rozwiązaniem długoterminowym. Po dłuższym korzystaniu z substancji pojawią się problemy z erekcją, z suchością pochwy (seks dla kobiet jest bolesny) czy też satysfakcja z kontaktów znacząco spada. Oczywiście pojawia się ryzyko uzależnienia, co jest jeszcze poważniejszą, zupełnie inną bajką.

Pułapka chem-sex numer dwa dotyczy dbania o swoje granice oraz podejmowane decyzje. Będąc pod wpływem różnorakich substancji ulegają one znacznemu przesunięciu. Mówiąc wprost – to, czego nie chciałabyś robić na trzeźwo, może zadziać się, gdy jesteś pod wpływem. Utrata kontroli, niska asertywność czy obniżenie umiejętności poznawczych mogą przynieść konsekwencje, których warto unikać. Nadużycia seksualne, poczucie winy i wstydu… czy też brak pewności, czy użyte było zabezpieczenie w postaci prezerwatywy to tylko jedne z nich.

Posiadanie kontroli nad sobą i swoimi zachowaniami jest składnikiem sprawczości. To Ty decydujesz, w zgodzie z sobą, na co jesteś gotowa a na co nie. Używanie substancji psychoaktywnych znacząco je osłabia.

Jeśli jednak zdecydujesz się na przyjmowanie substancji, znając wszystkie konsekwencje – decyzja jest Twoja – warto jest postarać się, by ryzyko było jak najmniejsze. Zaufane osoby, które są trzeźwe i dobrze Cię znają, mogą zareagować gdy zauważą, że dzieje się coś niepokojącego i przerwać sytuację. Jednakże, wciąż najpewniejszą opcją jest utrzymywanie trzeźwości – wtedy masz pełną kontrolę nad tym, co się dzieje wokół Ciebie.

Spożywanie alkoholu przez ciężarną kobietę niesie ze sobą OGROMNE ryzyko dla dziecka. Może urodzić się ono z zespołem FAS, czyli płodowym zespołem alkoholowym, z którym będzie musiało się mierzyć przez całe życie.

Zachęcamy do obejrzenia filmu, z którego dowiecie się więcej o zagrożeniach wynikających z picia alkoholu w czasie ciąży.

Dlaczego potrząsając dzieckiem, tak łatwo możemy uszkodzić jego mózg

głowa niemowlęcia jest duża i stanowi aż 1/4 ciała (u dorosłego to jedynie 1/8)
mięśnie szyi i kręgosłupa, które stabilizują głowę są słabo rozwinięte
niezrośnięte ciemiączko, delikatne naczynia krwionośne, duża zawartość wody w strukturach mózgu
mózg jest bardziej miękki niż u dorosłego
podczas potrząsania mózg małego dziecka przemieszcza się

DO POWSTANIA POWAŻNYCH USZKODZEŃ WYSTARCZY 5 SEKUND

Aż 20% dzieci doświadczającucj potrząsania – umiera.

Jak narkotyki wpływają na rozwój płodu?

Dla większości z nas jest oczywiste, że zażywanie narkotyków to co najmniej ZŁY pomysł – nie tylko podczas ciąży. Jednak są kobiety, które z nimi eksperymentują, zażywają w sposób szkodliwy czy są uzależnione. Wpływ narkotyków na płód zależy oczywiście od rodzaju przyjmowanych substancji, ilości, regularności, tyrubu życia ciężarnej, wieku i innych czynników. Jest jednak pewne, że narkotyki (bez wyjątku) zaszkodzić mogą zarówno matce jak i dziecku.

Co może spotkać niemowlę urodzone przez matkę zażywającą narkotyki?

niedotlenienie płodu
słabe napięcie mięśniowe
niska masa urodzeniowa
niska odporność
zaburzenia koncentracji uwagi
drżenie
pobudliwość
choroby wzroku
nowotwory
również śmierć

To tylko niektóre konsekwencje wynikające z zażywania substancji psychoaktywnych przez ciężarną. Warto o tym pamiętać i nie eksperymentować. Każdy eksperyment i ciekawość, mogą okazać się poważnym zagrożeniem i mogą być początkiem uzależnienia.

TRYMESTR I (0-13 tydzień ciąży)

Wizyta 1: konsultacja w pełnym zakresie, badanie lekarskie, badanie piersi, pomiar ciśnienia tętniczego, pomiar wzrostu, masy ciała, badanie ginekologiczne, cytologia (jeżeli nie wykonano w ostatnich 6 miesiącach), konsultacje innych specjalistów – w razie potrzeby, udzielenie informacji dotyczącej badań genetycznych u kobiet ciężarnych z grupy ryzyka, badanie ultrasonograficzne (warunkowo – tylko do ewentualnej weryfikacji rozpoznania ciąży). Badania laboratoryjne: grupa krwi, morfologia, glukoza na czczo w surowicy, badanie ogólne moczu, odczyn VDRL, przeciwciała w klasie IgG i IgM kierunku toksoplazmozy, przeciwciała anty HIV – po uzyskaniu zgody ciężarnej.

Wizyta 2: badanie lekarskie i wywiad dotyczący przebiegu ciąży, pomiar ciśnienia tętniczego, pomiar masy ciała, badanie ginekologiczne (przez pochwę i we wzierniku). Badania laboratoryjne: badanie ogólne moczu

Inne badania laboratoryjne wykonywane w ciągu trymestru: przeciwciała anty Rh (gdy grupa krwi pacjentki ujemna w układzie Rh) – 1 raz w ciągu trymestru

TRYMESTR II (14-26 tydzień ciąży)

Wizyta 3: badanie dotyczące przebiegu ciąży, pomiar masy ciała, pomiar ciśnienia tętniczego, badanie położnicze (wysokość dna macicy). Badania laboratoryjne: morfologia, badanie ogólne moczu.

Wizyta 4: badanie lekarskie dotyczące przebiegu ciąży, pomiar masy ciała, pomiar ciśnienia tętniczego, badanie położnicze zewnętrzne i we wzierniku, badanie czynności serca płodu. Badanie ultrasonograficzne, w tym: ocena budowy anatomicznej płodu, wykonanie badania ECHO serca płodu (tylko u ciężarnych z grupy ryzyka). Badania laboratoryjne: badanie ogólne moczu, przeciwciała w kierunku toksoplazmozy (warunkowo, zależnie od poprzednich wyników). Konsultacje innych specjalistów w razie potrzeby.

Wizyta 5: badanie lekarskie dotyczące przebiegu ciąży, pomiar masy ciała, pomiar ciśnienia tętniczego, badanie położnicze, badanie czynności serca płodu. Badania laboratoryjne: przesiewowy test obciążenia glukozą, morfologia, badanie ogólne moczu.

Inne badania laboratoryjne wykonywane w ciągu trymestru: przeciwciała anty Rh (gdy grupa krwi pacjentki ujemna) – 1 raz w ciągu trymestru, przeciwciała w kierunku toksoplazmozy (warunkowo w II lub III trymestrze).

TRYMESTR III (27-39 tydzień ciąży)

Wizyta 6: badanie dotyczące przebiegu ciąży, pomiar masy ciała, pomiar ciśnienia tętniczego, badanie położnicze (wysokość dna macicy, badanie we wzierniku), badanie czynności serca płodu. Badania laboratoryjne: badanie ogólne moczu. Konsultacje innych specjalistów – w razie potrzeby.

Wizyta 7: badanie lekarskie i wywiad dotyczący przebiegu ciąży, pomiar masy ciała, pomiar ciśnienia tętniczego, badanie położnicze, ocena wysokości dna macicy, badanie czynności serca płodu. Badanie ultrasonograficzne. Badania laboratoryjne: morfologia, badanie ogólne moczu, badanie w kierunku zapalenia wątroby (żółtaczki).

Wizyta 8: badanie dotyczące przebiegu ciąży, pomiar masy ciała, pomiar ciśnienia tętniczego, badanie położnicze (wysokość dna macicy, badanie we wzierniku, ocena wymiarów miednicy), badanie czynności serca płodu. Badania laboratoryjne: ocena wydzieliny pochwowej + posiew, badanie ogólne moczu, badanie w kierunku kiły, przeciwciała w kierunku toksoplazmozy (warunkowo, zależnie od poprzednich wyników).

Wizyta 9: badanie dotyczące przebiegu ciąży, pomiar masy ciała, pomiar ciśnienia tętniczego, badanie położnicze oraz ocena ruchliwości płodu przez ciężarną, badanie czynności serca płodu z oceną czynności skurczowej macicy. Badania laboratoryjne: morfologia, badanie ogólne moczu.

Inne badania laboratoryjne wykonywane w ciągu trymestru: przeciwciała anty Rh (gdy grupa krwi pacjentki ujemna w układzie Rh) – 1 raz w ciągu trymestru.

Intensywny nadzór położniczy ( > 40 tygodnia ciąży)

Wizyta 10: pomiar masy ciała, pomiar ciśnienia tętniczego, badanie położnicze oraz ocena ruchliwości płodu przez ciężarną, ocena wód płodowych, badanie czynności serca płodu (KTG) z oceną czynności skurczowej macicy.

Wizyta 11: pomiar masy ciała, pomiar ciśnienia tętniczego, badanie położnicze oraz ocena ruchliwości płodu przez ciężarną, badanie czynności serca płodu (KTG) z oceną czynności skurczowej macicy, badanie ultrasonograficzne z oceną dobrostanu płodu i ocena przepływów, ocena wód płodowych.

Poród i połóg

Poród: poród w szpitalu, opieka nad noworodkiem, przekazanie informacji dotyczących: opieki poporodowej, opieki nad noworodkiem, karmienia piersią. Obecność przy porodzie jednej osoby towarzyszącej, w warunkach standardowej dla danego szpitala sali porodowej oraz przy niezakłócaniu bieżącej pracy Oddziału, jest bezpłatna (za wyjątkiem opłaty za ochraniacze na obuwie, fartuch, itp.).

Wizyta 12, około 7 – 8 tygodni po porodzie: wywiad dotyczący przebiegu porodu i stanu dziecka, badanie fizykalne, badanie we wziernikach i badanie ginekologiczne, cytologia (warunkowo), przekazanie informacji dotyczących: dalszej laktacji, profilaktyki zdrowotnej, planowania rodziny, samobadania piersi, dalszej opieki po porodowej.

Możliwość zawarcia związku małżeńskiego przez osobę niepełnoletnią (czyli taką, która nie skończyła 18 lat), dotyczy jedynie kobiet, które ukończyły 16 lat. Ślub umożliwia pełnienie władzy rodzicielskiej. Do zawarcia małżeństwa w takim wypadku niezbędna jest zgoda sądu. Jest to więc możliwe jeżeli dziewczyna ma minimum 16 lat, a jej partner skończył 18 lat. Nie ma takiej możliwości, jeżeli oboje są niepełnoletni lub jeżeli niepełnoletni jest chłopak, a jego partnerka ma już 18 lat.

Co trzeba zrobić, żeby otrzymać zgodę sądu na małżeństwo?

1. Napisać wniosek o wydanie zezwolenia na małżeństwo, w którym:
   – zostanie opisana sytuacja obu osób, które chcą zawrzeć związek np. gdzie i z kim mieszkają, jakie mają warunku, z czego się utrzymują, czy się uczą itp.
   – zostanie podany powód starania się o to pozwolenie, czyli np. że dziewczyna jest w ciąży i zarówno chłopak, jak i dziewczyna chcą zapewnić dziecku możliwość wychowania w pełnej rodzinie.
2. Wniosek może być w formie podania napisanego odręcznie lub na komputerze.
3. Wniosek musi być podpisany odręcznie.
4. Wniosek składa dziewczyna (gdyż to ona prosi o pozwolenie sądu).
5. Wniosek składany jest w sądzie rodzinnymi i opiekuńczym w miejscu zamieszkania.
6. Do wniosku trzeba załączyć:
   – odpis aktu urodzenia dziewczyny (bierze się go z Urzędu Stanu Cywilnego),
   – odpis aktu urodzenia chłopaka / mężczyzny,
   – dowód wniesienia opłaty sądowej lub wniosek o zwolnienie z kosztów z powodu trudnej sytuacji materialnej / finansowej.
7. Jeżeli rodzice lub opiekunowie prawni dziewczyny poprą jej wniosek o zezwolenie na małżeństwo, warto aby taka opinia także była dołączona do wniosku.

W przypadku chęci zawarcia małżeństwa i złożenia w tej sprawie wniosku do sądu, warto skorzystać z pomocy prawnika. Mapę punktów, w których udzielana jest darmowa pomoc prawna znajdziecie tu: https://darmowapomocprawna.ms.gov.pl/pl/

Podstawowym prawem zarówno ojca, jak i matki wobec dziecka jest władza rodzicielska. Dotyczy ona praw i obowiązków związanych z opieką i wychowaniem. Jednak nie każdy rodzic ma władzę rodzicielską. Dotyczy ona pełnoletnich rodziców (o ile sąd nie ograniczył władzy rodzicielskiej) oraz kobiet, które ukończyły 16 lat i za zgodą sądu zawarły związek małżeński. Jeżeli więc jesteś mężczyzną lub niezamężną kobietą poniżej 18 roku życia – nie masz władzy rodzicielskiej nad swoim dzieckiem.

Czy i jakie prawa przysługują niepełnoletnim rodzicom?

Jeżeli nie masz jeszcze 18 lat masz też pewne prawa np:

1. Jeżeli masz skończone 16 lat i jesteś rodzicem, możesz zgłosić urodzenie swojego dziecka do Urzędu Stanu Cywilnego (jeżeli nie masz 16 lat, to do Urzędu Stanu Cywilnego zgłaszają rodzice lub opiekunowie niepełnoletniej matki).
2. Jeżeli jesteś matką, która skończyła 16 lat, możesz samodzielnie wybrać imię dla swojego dziecka zgłaszając się do Urzędu Stanu Cywilnego. Możesz to zrobić także jako ponad szesnastoletni ojciec – jednak jest to trudniejsze, bo aby móc to zrobić potrzebujesz orzeczenia sądu opiekuńczego, które potwierdza twoje ojcostwo.
3. Oboje rodzice mają prawo do kontaktu z dzieckiem.
4. Oboje rodzice mają prawo i obowiązek uczestniczenia w życiu swojego dziecka. Jeżeli nie mają 18 lat powinni uczestniczyć w sprawowaniu tzw. bieżącej pieczy (opieki związanej z codziennymi zadaniami rodzica) i w wychowaniu, tak aby jak tylko to będzie możliwe całkowicie przejąć obowiązki rodzicielskie.

Inne informacje dotyczące obowiązującego prawa

1. Ustalenie ojcostwa: jeżeli sąd nie uznał ojcostwa, to imię ojca podane w akcie urodzenia zależy od osoby, która zgłasza urodzenie dziecka w urzędzie. W akcie urodzenia nie wpisuje się „ojciec nieznany”, jeżeli więc osoba, która zgłosiła dziecko do urzędu nie poda imienia – wybierze je urzędnik.
2. Nazwisko dziecka zależy od tego, czy matka jest w związku małżeńskim i czy ojcostwo zostało uznane. Jeżeli: a/ matka nie jest w związku małżeńskim, a ojcostwo zostało uznane – dziecko może nosić nazwisko ojca lub matki; b/ matka jest w związku małżeńskim – dziecko może nosić nazwisko ojca (męża) lub matki; c/ matka nie jest w związku małżeńskim i ojcostwo nie zostało uznane – dziecko nosi nazwisko matki.
3. Sąd opiekuńczy może orzec przysposobienie (adopcję) dziecka mimo braku zgody rodziców, którzy nie mają ukończonych 18 lat, jeśli ich odmowa byłaby sprzeczna z dobrem dziecka.

Problem depresji poporodowej dotyczy matek w każdym wieku. Biorąc pod uwagę, że dla każdej kobiety jest to trudny i pełny wyzwań okres życia i pamiętając, że twoja sytuacja, jako nastolatki nie jest łatwa, warto przyjrzeć się bliżej temu problemowi. Do wstępnego określenia, czy problem depresji poporodowej dotyczy również ciebie, służyć może Edynburska Skala Depresji Poporodowej. Została ona stworzona dla lekarzy. Można jednak zrobić ją samemu. Pamiętaj, że wynik testu to tylko wstępna informacja i nie zastąpi wizyty u lekarza psychiatry. Diagnozę depresji stawia jedynie lekarz specjalista i tylko on powinien przepisywać leki. Psycholog lub psychoterapeuta nie jest lekarzem, a jego rola związana jest ze wsparciem i pomocą w radzeniu sobie w trudnej sytuacji.

Instrukcja stosowania Edynburskiej Skali Depresji Poporodowej EPDS – wersja dla samodzielnego wypełnienia:

1. Podkreśl odpowiedź najlepiej pasującą do swojego samopoczucia w ciągu ostatnich 7 dni.
2. Odpowiedz na wszystkie 10 punktów.
3. Udzielaj odpowiedzi samodzielnie, nie omawiaj odpowiedzi z innymi osobami.
4. Wypełnij ankietę osobiście, chyba że masz kłopoty z czytaniem.
5. Skalę można stosować aż do 6-8 tygodni po urodzeniu dziecka.
6. Jeżeli wypełniasz test samodzielnie nie sprawdzaj punktacji, dopóki nie skończysz testu.
7. Test zajmuje około 5 minut.

W ciągu ostatnich 7 dni:

1/ Potrafiłam śmiać się z różnych spraw i dostrzegać ich jasną stronę

a. W takim samym stopniu jak zawsze
b. Niezupełnie tak samo jak dawniej
c. Zdecydowanie mniej niż dawniej
d. Nie potrafiłam

2/ Z radością wypatrywałam przyszłych zdarzeń i spraw:

a. W takim samym stopniu jak zawsze
b. W nieco mniejszym stopniu niż dawniej
c. Zdecydowanie mniej niż dawniej
d. Praktycznie w ogóle nie

3/ Miałam nieuzasadnione poczucie winy, gdy coś się nie udawało:

a. Tak, w większości przypadków
b. Tak, w niektórych przypadkach
c. Niezbyt często
d. Nie, nigdy

4/ Czułam się zmartwiona lub wylękniona bez specjalnego powodu:

a. Nie, nigdy
b. Raczej nie
c. Tak, czasami
d. Tak, bardzo często

5/ Czułam się przerażona lub wpadałam w panikę bez specjalnego powodu:

a. Tak, dość często
b. Tak, czasami
c. Nie, nie bardzo
d. Nie, nigdy

6/ Przytłaczały mnie różne sprawy:

a. Tak, przez większość czasu i nigdy nie umiałam sobie z nimi poradzić
b. Tak, czasami nie potrafiłam radzić sobie tak dobrze jak dawniej
c. Nie, przez większość czasu radziłam sobie zupełnie nieźle
d. Nie, radziłam sobie tak samo dobrze jak dawniej

7/ Czułam się tak nieszczęśliwa, że miałam trudności ze snem:

a. Tak, przez większość czasu
b. Tak, czasami
c. Niezbyt często
d. Nie, nigdy

8/ Byłam smutna i czułam się przygnębiona:

a. Tak, przez większość czasu
b. Tak, dość często
c. Niezbyt często
d. Nie, nigdy

9/ Czułam się tak nieszczęśliwa, że wybuchałam płaczem:

a. Tak, przez większość czasu
b. Tak, dość często
c. Tylko czasami
d. Nie, nigdy

10/ Przychodziło mi do głowy, by zrobić sobie krzywdę:

a. Tak, dość często
b. Czasami
c. Praktycznie nigdy
d. Nigdy

Sprawdź wyniki testu!

Wyniki:

Całkowity wynik otrzymujemy sumując wszystkie punkty z 10 odpowiedzi.

1	a – 0; b -1; c – 2; d -3
2	a – 0; b – 1; c – 2; d – 3
3	a – 3; b – 2; c – 1; d – 0
4	a – 0; b -1; c – 2; d -3
5	a – 3; b – 2; c – 1; d – 0
6	a – 3; b – 2; c – 1; d – 0
7	a – 3; b – 2; c – 1; d – 0
8	a – 3; b – 2; c – 1; d – 0
9	a – 3; b – 2; c – 1; d – 0
10	a – 3; b – 2; c – 1; d – 0

Wynik graniczny 10 punktów może świadczyć o problemach emocjonalnych u matki.

Kobiety które uzyskają 12 – 13 punktów prawdopodobnie cierpią na depresję poporodową – wskazana jest konsultacja psychiatryczna.

Twierdząca odpowiedź na ostatnie pytanie nawet bez punktacji powyżej 10 wymaga interwencji psychiatry.

Polskie tłumaczenie skali EPDS ukazało się w książce Meir Steiner i Kimberly Yonkers „Depresja u kobiet” (tłum. Maria Bnińska, wyd. Via Medica, Gdańsk 1999). Użytkownicy skali mogą ją powielać bez uzyskania dodatkowej zgody, pod warunkiem respektowania praw autorskich należących do British Journal of Psychiatry (podanie praw autorskich i pełnego tytułu skali oraz wyżej wymienionego źródła).

Seks to sprawa między dwojgiem ludzi i również zabezpieczenie się przed niechcianą ciążą
jest sprawą obojga partnerów. To zadanie tak samo ważne dla KOBIETY jak i MĘŻCZYZNY.
Jeśli na świecie pojawi się dziecko, zarówno matka jak i ojciec muszą solidarnie ponosić
za nie odpowiedzialność.

Wielu chłopców i mężczyzn uważa, że kobieta powinna odpowiadać za antykoncepcję,
bo to ona przecież rodzi dziecko.

To absolutna nieprawda!

Ciąża i zabezpieczenie się przed nią jest sprawą PARTNERKI I PARTNERA.

Wybór metody antykoncepcji powinien odpowiadać obu stronom.

Jeśli nawet tego nie potraficie ustalić między sobą,
to znaczy, że nie dorośliście do seksu.